Thị trường ô tô toàn cầu đang trong một giai đoạn biến động sâu sắc, được định hình bởi hai thế lực lớn: cuộc cách mạng điện hóa và sự trỗi dậy của các yếu tố địa chính trị. Giữa bối cảnh đó, một thông tin đã gây chấn động trong giới chuyên gia và những người yêu xe: Honda, một trong những biểu tượng của ngành công nghiệp Nhật Bản, dự kiến sẽ mua pin hybrid từ chính đối thủ truyền kiếp của mình, Toyota.

Đây không phải là một thương vụ mua bán linh kiện thông thường. Động thái này được ví như một ván cờ chiến lược, một quyết định mang tính bước ngoặt, hé lộ những toan tính phức tạp và một sự thay đổi trong tư duy cạnh tranh của các gã khổng lồ ô tô. Việc Honda chuyển sang sử dụng một trong những thành phần cốt lõi nhất của xe Honda Hybrid do đối thủ sản xuất ngay tại Mỹ là một câu chuyện đa chiều, phản ánh sự thích ứng của các công ty lớn trước áp lực thương mại và một tương lai bất định.

Theo nguồn tin từ tờ Nikkei, bắt đầu từ năm tài chính 2025, Honda sẽ trang bị pin do Toyota sản xuất tại Mỹ cho khoảng 400.000 xe. Con số này về cơ bản đủ cho toàn bộ sản lượng xe hybrid mà hãng dự kiến bán ra tại thị trường Mỹ, cho thấy mức độ phụ thuộc và quy mô hợp tác là vô cùng lớn.

Sự kiện này không chỉ đơn thuần là về pin và xe hơi. Nó còn nói lên sự tái định hình của chuỗi cung ứng toàn cầu, sự trỗi dậy của ngành công nghiệp phụ trợ nội địa Mỹ và một kỷ nguyên mới nơi ranh giới giữa đối thủ và đối tác trở nên mờ nhạt hơn bao giờ hết.

Phân tích sâu về quyết định chiến lược của Honda

Để hiểu được tầm vóc của quyết định này, cần phải phân tích các lớp nguyên nhân, từ những áp lực bên ngoài đến những tính toán nội bộ của Honda. Đây là một bước đi được cân nhắc kỹ lưỡng nhằm bảo vệ lợi ích của hãng trong một môi trường kinh doanh đầy biến động.

1.1. "Lá chắn" phòng thủ trước rủi ro thuế qua

Nguyên nhân trực tiếp và rõ ràng nhất đằng sau động thái của Honda chính là để giảm thiểu rủi ro từ các chính sách thuế quan, đặc biệt là dưới kịch bản chính quyền của cựu Tổng thống Donald Trump có thể quay trở lại.

Hiện tại, Honda đang nhập khẩu pin từ các nhà máy tại Nhật Bản và Trung Quốc để phục vụ cho các dòng xe lắp ráp tại Mỹ. Chuỗi cung ứng này tiềm ẩn rủi ro rất lớn nếu một cuộc chiến thương mại mới nổ ra. Các chính sách thương mại mang tính bảo hộ, chẳng hạn như đề xuất áp mức thuế lên tới 25% đối với hàng hóa từ Mexico và Canada, có thể gây thiệt hại nặng nề cho các nhà sản xuất ô tô. Tờ Nikkei đã ước tính rằng mức thuế như vậy có thể khiến Honda tốn thêm khoảng 4,7 tỷ USD mỗi năm.

Việc chuyển sang mua pin được sản xuất ngay trên đất Mỹ là một bước đi khôn ngoan và mang tính phòng thủ cao. Nó giúp các mẫu xe Honda Hybrid tránh được hàng rào thuế quan tiềm tàng, ổn định chi phí sản xuất và giữ được mức giá cạnh tranh trên thị trường. Đây không còn là một lựa chọn, mà gần như là một yêu cầu bắt buộc để tồn tại và phát triển trong bối cảnh chính trị khó lường.

1.2. Tái cấu trúc chuỗi cung ứng: Xu hướng địa phương hóa

Quyết định của Honda cũng phản ánh một xu hướng lớn hơn trong ngành công nghiệp toàn cầu: sự dịch chuyển từ chuỗi cung ứng toàn cầu hóa (globalization) sang địa phương hóa (localization).

Đại dịch COVID-19 và những căng thẳng địa chính trị gần đây đã phơi bày điểm yếu của các chuỗi cung ứng dài và phức tạp. Sự phụ thuộc vào nguồn cung từ một vài quốc gia có thể dẫn đến gián đoạn sản xuất nghiêm trọng khi có biến cố xảy ra.

Honda đã nhận thức rõ điều này và đang tích cực tái cấu trúc lại hoạt động của mình.

Một nguồn tin từ Reuters cho biết, trước đó Honda đã quyết định chuyển việc sản xuất mẫu Honda Civic Hybrid thế hệ mới từ Mexico về nhà máy tại bang Indiana, Mỹ. Hành động này cũng nhằm mục đích tương tự: tránh bị áp thuế lên một trong những mẫu xe bán chạy nhất của hãng.

Việc hợp tác với Toyota để có nguồn cung pin tại Mỹ là mảnh ghép hoàn hảo cho chiến lược này. Nó tạo ra một chuỗi cung ứng ngắn hơn, linh hoạt hơn và miễn nhiễm với các rủi ro thương mại xuyên biên giới.

1.3. Tối ưu hóa chi phí và hiệu quả đầu tư

Xây dựng một nhà máy sản xuất pin hoàn toàn mới đòi hỏi một khoản đầu tư khổng lồ, lên tới hàng tỷ USD, cùng với thời gian và nguồn lực để phát triển công nghệ và quy trình. Thay vì tự mình dấn thân vào một lĩnh vực cạnh tranh khốc liệt, Honda đã chọn một giải pháp thông minh hơn.

Bằng cách mua pin từ Toyota, Honda có thể hưởng lợi từ quy mô sản xuất khổng lồ của đối thủ. Toyota, với nhà máy mới tại North Carolina, đang đầu tư mạnh mẽ để trở thành một trong những nhà sản xuất pin lớn nhất khu vực. Việc sản xuất với số lượng lớn thường giúp giảm đơn giá trên mỗi sản phẩm. Điều này có nghĩa là Honda có thể tiếp cận được nguồn pin chất lượng cao với một mức chi phí cạnh tranh hơn so với việc tự sản xuất ở quy mô nhỏ hơn.

Quyết định này cho phép Honda:

  • Tiết kiệm vốn đầu tư: Hãng có thể dành nguồn vốn đó để tập trung vào các lĩnh vực cốt lõi khác như thiết kế xe, công nghệ phần mềm, và đặc biệt là phát triển các mẫu xe thuần điện (BEV) tại trung tâm sản xuất ở Ohio.

  • Rút ngắn thời gian ra thị trường: Tận dụng nhà máy có sẵn của Toyota giúp Honda nhanh chóng có được nguồn cung ổn định mà không phải chờ đợi nhiều năm để xây dựng cơ sở hạ tầng mới.

  • Giảm rủi ro công nghệ: Toyota là hãng tiên phong và có kinh nghiệm dày dặn trong công nghệ hybrid và pin. Việc sử dụng sản phẩm của họ mang lại sự yên tâm về chất lượng và độ tin cậy.

Honda sử dụng pin của Toyota sản xuất cho ôtô Hybrid
Thích
0 ● 16 lượt xem

Tác động sâu rộng đến ngành công nghiệp ôtô Bắc Mỹ

Cú bắt tay giữa hai gã khổng lồ Nhật Bản không chỉ ảnh hưởng đến chính họ mà còn tạo ra những gợn sóng lan tỏa khắp ngành công nghiệp ô tô Bắc Mỹ.

2.1. Sự trỗi dậy của "Vành đai Pin" (Battery Belt) tại Mỹ

Thỏa thuận này góp phần củng cố sự hình thành của một khu vực công nghiệp mới tại Mỹ, thường được gọi là "Vành đai Pin". Hàng loạt các nhà máy sản xuất pin và xe điện đang tập trung tại các bang ở miền Trung Tây và Đông Nam nước Mỹ.

  • Nhà máy pin mới của Toyota tại North Carolina, nơi dự kiến sẽ sản xuất pin cho Honda, là một ví dụ điển hình. Vào năm 2022, Toyota đã công bố một khoản mở rộng trị giá 2,5 tỷ USD để tăng cường năng lực sản xuất pin xe điện tại đây.

  • Câu chuyện còn phức tạp hơn khi vào tháng 2, Toyota cho biết sẽ chuyển một đơn đặt hàng pin trị giá 1,5 tỷ USD sang một nhà máy của LG Energy Solution ở Michigan. Đáng chú ý, đây là nhà máy mà General Motors (GM) đã rút khỏi một dự án đầu tư chung.

Những mối quan hệ chồng chéo này (Toyota mua của LG, Honda mua của Toyota) cho thấy một hệ sinh thái công nghiệp phức tạp và liên kết chặt chẽ đang được hình thành ngay trên đất Mỹ, thu hút hàng chục tỷ USD đầu tư và tạo ra hàng ngàn việc làm.

2.2. "Co-opetition": Khi đối thủ trở thành đối tác

Thuật ngữ "Co-opetition" (hợp tác cạnh tranh) mô tả hoàn hảo mối quan hệ giữa Honda và Toyota trong thương vụ này. Họ vẫn là những đối thủ không đội trời chung trên thị trường, cạnh tranh khốc liệt để giành giật từng khách hàng. Tuy nhiên, họ sẵn sàng hợp tác ở hậu trường, trong những lĩnh vực đòi hỏi vốn đầu tư lớn và có rủi ro cao như sản xuất pin.

Đây là một mô hình kinh doanh ngày càng phổ biến trong kỷ nguyên điện hóa. Chi phí để phát triển và sản xuất xe điện, đặc biệt là pin, là cực kỳ tốn kém. Việc chia sẻ gánh nặng này giúp cả hai công ty có thể tăng tốc quá trình chuyển đổi mà không làm kiệt quệ nguồn lực tài chính. Họ cạnh tranh về thiết kế, trải nghiệm lái, thương hiệu và dịch vụ, nhưng hợp tác về những cấu phần nền tảng.

2.3. Khẳng định vai trò then chốt của xe hybrid

Trong khi cả thế giới đang nói về xe thuần điện (BEV), quyết định này lại là một lời khẳng định mạnh mẽ về tầm quan trọng của xe hybrid trong giai đoạn chuyển tiếp.

Cả Honda và Toyota đều đang gặt hái thành công lớn với các dòng xe hybrid của mình.

  • Tại Honda, các phiên bản hybrid chiếm tới một nửa doanh số của những mẫu xe phổ biến như sedan Accord.

  • Toyota cũng đặt mục tiêu các loại xe điện hóa (bao gồm hybrid, plug-in hybrid, BEV và xe hydro) sẽ chiếm hơn 50% doanh số của hãng tại Mỹ trong năm nay.

Xe hybrid là một "cầu nối" hoàn hảo. Chúng giúp người tiêu dùng làm quen với công nghệ điện, mang lại khả năng tiết kiệm nhiên liệu vượt trội, giảm phát thải mà không gây ra "nỗi lo về phạm vi hoạt động" (range anxiety) hay đòi hỏi sự thay đổi lớn về thói quen sử dụng và hạ tầng sạc. Việc Honda và Toyota cùng đầu tư mạnh mẽ vào chuỗi cung ứng pin hybrid cho thấy họ tin rằng công nghệ này sẽ còn đóng vai trò chủ đạo trong nhiều năm tới.

Nhìn về tương lai: Kịch bản và những thách thức

Dù mang lại nhiều lợi ích, quyết định của Honda cũng đi kèm với những câu hỏi và thách thức trong dài hạn.

3.1. Sự phụ thuộc chiến lược vào đối thủ

Việc đặt cược toàn bộ nguồn cung pin hybrid tại Mỹ vào tay đối thủ lớn nhất của mình là một nước đi táo bạo, nhưng cũng không kém phần rủi ro.

  • Rủi ro về nguồn cung: Điều gì sẽ xảy ra nếu Toyota ưu tiên sản xuất pin cho các dòng xe của chính họ trong trường hợp nhu cầu tăng đột biến?

  • Rủi ro về giá: Honda sẽ ở vị thế nào trong các cuộc đàm phán về đơn giá pin trong tương lai, khi họ đã trở nên phụ thuộc?

  • Rủi ro về công nghệ: Liệu Honda có bị tụt hậu về công nghệ pin khi không còn trực tiếp tham gia vào quá trình sản xuất và R&D ở quy mô lớn?

Đây chắc chắn là những vấn đề đã được các nhà hoạch định chiến lược của Honda cân nhắc kỹ lưỡng, và họ có thể đã có những điều khoản hợp đồng chặt chẽ để giảm thiểu rủi ro.

3.2. Tương lai bất định của các tiêu chuẩn khí thải

Một yếu tố khó lường khác là chính sách môi trường của Mỹ. Nếu ông Trump tái đắc cử và thực hiện kế hoạch hạ thấp các tiêu chuẩn khí thải, nhu cầu bắt buộc đối với các công nghệ sạch như hybrid có thể sẽ giảm đi từ góc độ pháp lý.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng nhu cầu của người tiêu dùng đối với xe tiết kiệm nhiên liệu sẽ vẫn còn đó, bất kể quy định của chính phủ. Chi phí nhiên liệu vẫn là một mối quan tâm lớn, và những chiếc Honda Hybrid sẽ luôn có sức hấp dẫn riêng. Hơn nữa, Honda cũng không bỏ tất cả trứng vào một giỏ. Hãng vẫn đang đẩy mạnh kế hoạch sản xuất xe thuần điện tại trung tâm ở Ohio, sẵn sàng vượt qua tất cả các đối thủ trừ Tesla về sản lượng xe điện tại Mỹ.

Sự hợp tác với Toyota về pin hybrid có thể được xem là một chiến lược song song, đảm bảo Honda vững mạnh ở cả hai mặt trận: hybrid và thuần điện.

Ảnh: YourCarGuy