Honda sử dụng pin của Toyota sản xuất cho ôtô Hybrid

Honda sử dụng pin của Toyota sản xuất cho ôtô Hybrid là thông tin thực sự gây chấn động trong giới chuyên gia và cộng đồng yêu xe trên toàn cầu. Giữa bối cảnh thị trường ô tô thế giới đang chứng kiến những chuyển dịch kiến tạo, nơi các quy luật cũ bị phá vỡ và những liên minh bất ngờ được hình thành, cú bắt tay giữa hai tượng đài của ngành công nghiệp Nhật Bản là một sự kiện đặc biệt.

Đây không chỉ là một hợp đồng mua bán linh kiện thông thường. Động thái này được ví như một nước cờ địa chính trị, một quyết định mang tính cách mạng, phơi bày những toan tính chiến lược phức tạp và sự thay đổi trong tư duy cạnh tranh của các gã khổng lồ. Việc Honda chấp nhận sử dụng một trong những thành phần cốt lõi nhất – trái tim của xe Honda Hybrid – do đối thủ sản xuất ngay tại Mỹ, là một câu chuyện đa tầng, phản ánh khả năng thích ứng linh hoạt của các công ty hàng đầu trước áp lực thương mại và một tương lai đầy biến động.

Theo thông tin uy tín từ tờ Nikkei, dự kiến từ năm tài chính 2025, Honda sẽ trang bị pin do Toyota sản xuất cho khoảng 400.000 xe tại thị trường Mỹ. Quy mô này về cơ bản đáp ứng đủ cho toàn bộ sản lượng xe Hybrid mà hãng dự kiến bán ra tại đây, cho thấy mức độ hợp tác và sự phụ thuộc chiến lược là vô cùng lớn. Sự kiện này không chỉ đơn thuần xoay quanh pin và xe hơi. Nó là minh chứng cho sự tái định hình của chuỗi cung ứng toàn cầu, sự trỗi dậy của ngành công nghiệp phụ trợ nội địa Mỹ, và một kỷ nguyên mới nơi ranh giới mong manh giữa đối thủ và đối tác ngày càng trở nên mờ nhạt.

Phân tích sâu về quyết định mang tính bước ngoặt của Honda

Để thực sự thấu hiểu tầm vóc của quyết định này, chúng ta cần bóc tách từng lớp nguyên nhân, từ những áp lực vĩ mô bên ngoài đến những tính toán chiến lược nội bộ của Honda. Đây là một bước đi đã được ban lãnh đạo công ty cân nhắc vô cùng kỹ lưỡng, một hành động mang tính phòng thủ và tấn công đồng thời nhằm bảo vệ lợi ích sống còn trong một môi trường kinh doanh đầy rủi ro.

1.1. "Lá chắn" phòng thủ trước rủi ro thuế quan tiềm tàng

Nguyên nhân trực diện và cấp bách nhất thúc đẩy Honda đến với thỏa thuận này chính là nỗ lực giảm thiểu rủi ro từ các chính sách thuế quan, đặc biệt trong bối cảnh chính quyền của cựu Tổng thống Donald Trump có khả năng quay trở lại.

Hiện tại, chuỗi cung ứng pin của Honda cho các nhà máy tại Mỹ phụ thuộc lớn vào việc nhập khẩu từ Nhật Bản và Trung Quốc. Chuỗi cung ứng xuyên lục địa này tiềm ẩn một rủi ro khổng lồ nếu một cuộc chiến thương mại mới bùng nổ.

Các chính sách thương mại mang đậm tính bảo hộ, ví dụ như đề xuất áp mức thuế quan lên tới 25% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Mexico và Canada, có thể giáng một đòn chí mạng vào các nhà sản xuất ô tô. Tờ Nikkei đã đưa ra một con số ước tính đáng báo động: mức thuế như vậy có thể khiến chi phí hoạt động của Honda phình to thêm khoảng 4,7 tỷ USD mỗi năm. Đây là một con số không thể xem nhẹ, có khả năng bào mòn lợi nhuận và làm suy yếu năng lực cạnh tranh.

Việc chuyển hướng sang mua pin được sản xuất ngay trên đất Mỹ từ nhà máy của Toyota là một nước đi chiến lược và khôn ngoan. Nó giúp các mẫu xe Honda Hybrid dựng lên một "lá chắn" vững chắc, tránh được hàng rào thuế quan tiềm tàng, từ đó ổn định chi phí sản xuất và duy trì được mức giá bán cạnh tranh trên thị trường. Trong bối cảnh chính trị khó lường, đây không còn là một lựa chọn, mà gần như đã trở thành một yêu cầu mang tính sống còn.

1.2. Tái cấu trúc chuỗi cung ứng: Xu hướng địa phương hóa lên ngôi

Quyết định của Honda còn là một minh chứng rõ nét cho một xu hướng lớn hơn đang diễn ra trong nền kinh tế toàn cầu: sự dịch chuyển mạnh mẽ từ chuỗi cung ứng toàn cầu hóa (globalization) sang địa phương hóa (localization).

Đại dịch COVID-19 và những căng thẳng địa chính trị leo thang trong những năm gần đây đã phơi bày một cách tàn nhẫn những điểm yếu chí mạng của các chuỗi cung ứng dài, phức tạp và phụ thuộc vào một vài quốc gia. Sự gián đoạn ở bất kỳ một mắt xích nào cũng có thể gây ra hiệu ứng domino, làm tê liệt hoạt động sản xuất trên quy mô lớn.

Công ty Honda đã nhận thức sâu sắc về nguy cơ này và đang hành động quyết liệt để tái cấu trúc lại mạng lưới của mình. Trước đó, một nguồn tin từ Reuters đã tiết lộ rằng Honda đã quyết định chuyển dây chuyền sản xuất mẫu Honda Civic Hybrid thế hệ mới từ nhà máy ở Mexico về nhà máy tại bang Indiana, Mỹ. Hành động này cũng nhắm đến cùng một mục tiêu: bảo vệ một trong những mẫu xe bán chạy nhất của hãng khỏi nguy cơ bị áp thuế.

Trong bối cảnh đó, việc hợp tác với Toyota để có nguồn cung pin ổn định ngay tại Mỹ chính là mảnh ghép cuối cùng, hoàn thiện cho chiến lược địa phương hóa này. Nó tạo ra một chuỗi cung ứng ngắn hơn, linh hoạt hơn, và quan trọng nhất là "miễn nhiễm" với các rủi ro thương mại xuyên biên giới.

1.3. Tối ưu hóa chi phí đầu tư và hiệu quả nguồn vốn

Xây dựng một nhà máy sản xuất pin từ con số không là một canh bạc khổng lồ. Nó đòi hỏi một khoản đầu tư vốn lên tới hàng tỷ USD, chưa kể thời gian, nguồn lực để nghiên cứu, phát triển công nghệ và xây dựng quy trình sản xuất hiệu quả. Thay vì tự mình dấn thân vào một cuộc chơi tốn kém và cạnh tranh khốc liệt, Honda đã lựa chọn một giải pháp thông minh hơn rất nhiều.

Bằng cách mua pin từ Toyota, Honda có thể ngay lập tức hưởng lợi từ quy mô sản xuất khổng lồ của đối thủ. Toyota, với siêu nhà máy mới tại North Carolina, đang đầu tư cực kỳ mạnh mẽ để trở thành một trong những nhà cung cấp pin lớn nhất khu vực. Sản xuất với số lượng lớn luôn là chìa khóa để tối ưu hóa chi phí và giảm đơn giá trên mỗi sản phẩm. Điều này đồng nghĩa với việc Honda có thể tiếp cận được nguồn pin chất lượng cao với một mức báo giá cạnh tranh hơn nhiều so với việc tự sản xuất ở quy mô nhỏ hơn.

Quyết định này mang lại cho Honda một loạt lợi ích chiến lược:

• Tiết kiệm vốn đầu tư khổng lồ: Hãng có thể dành nguồn vốn quý giá đó để tập trung vào các lĩnh vực tạo nên sự khác biệt cốt lõi như thiết kế xe, công nghệ phần mềm, và đặc biệt là dồn toàn lực phát triển các mẫu xe thuần điện (BEV) tại trung tâm sản xuất chiến lược ở Ohio.

• Rút ngắn thời gian ra thị trường: Tận dụng nhà máy có sẵn của Toyota giúp Honda nhanh chóng có được nguồn cung pin ổn định, đáp ứng nhu cầu thị trường đang tăng cao của dòng xe Hybrid, mà không phải mất nhiều năm chờ đợi để xây dựng và vận hành một cơ sở hạ tầng mới.

• Giảm thiểu rủi ro công nghệ: Toyota là người tiên phong và sở hữu kinh nghiệm dày dạn bậc nhất trong công nghệ Hybrid và pin. Việc sử dụng sản phẩm của họ mang lại sự yên tâm tuyệt đối về chất lượng, độ tin cậy và hiệu suất, những yếu tố đã làm nên tên tuổi của cả hai thương hiệu.

Tác động sâu rộng đến toàn ngành công nghiệp ô tô Bắc Mỹ

Cú bắt tay lịch sử giữa hai gã khổng lồ Nhật Bản không chỉ là câu chuyện nội bộ của họ. Nó tạo ra những gợn sóng lan tỏa mạnh mẽ, định hình lại cấu trúc và cục diện của toàn bộ ngành công nghiệp ô tô tại Bắc Mỹ.

2.1. Sự trỗi dậy mạnh mẽ của "Vành đai Pin" (Battery Belt) tại Mỹ

Thỏa thuận Honda-Toyota góp phần củng cố thêm cho sự hình thành của một khu vực công nghiệp mới, một trung tâm quyền lực mới của ngành xe điện, thường được các chuyên gia gọi là "Vành đai Pin". Hàng loạt các nhà máy sản xuất pin và xe điện trị giá hàng chục tỷ USD đang mọc lên như nấm, tập trung tại các bang ở miền Trung Tây và Đông Nam nước Mỹ.

Nhà máy pin mới của Toyota tại North Carolina, nơi sẽ sản xuất pin cho Honda, chính là một biểu tượng của vành đai này. Năm 2022, Toyota đã công bố một khoản đầu tư mở rộng trị giá 2,5 tỷ USD để tăng cường năng lực sản xuất pin xe điện tại đây.

Câu chuyện còn trở nên phức tạp và thú vị hơn khi vào tháng 2, Toyota cho biết sẽ chuyển một đơn đặt hàng pin trị giá 1,5 tỷ USD sang một nhà máy của LG Energy Solution ở Michigan. Đáng chú ý, đây chính là nhà máy mà General Motors (GM) đã rút khỏi một dự án đầu tư chung trước đó.

Những mối quan hệ chồng chéo và liên kết phức tạp này (Toyota mua của LG, Honda mua của Toyota) cho thấy một hệ sinh thái công nghiệp khép kín, liên kết chặt chẽ và cực kỳ năng động đang được hình thành ngay trên đất Mỹ, thu hút vốn đầu tư khổng lồ và tạo ra hàng ngàn việc làm chất lượng cao.

2.2. "Co-opetition": Khi đối thủ không đội trời chung trở thành đối tác chiến lược

Thuật ngữ "Co-opetition" – một từ ghép giữa Cooperation (hợp tác) và Competition (cạnh tranh) – mô tả một cách hoàn hảo mối quan hệ giữa Honda và Toyota trong thương vụ này. Trên thị trường, trong các showroom, họ vẫn là những đối thủ không khoan nhượng, cạnh tranh khốc liệt để giành giật từng khách hàng. Tuy nhiên, họ sẵn sàng hợp tác ở hậu trường, trong những lĩnh vực đòi hỏi vốn đầu tư quá lớn và có mức độ rủi ro cao như sản xuất pin.

Đây là một mô hình kinh doanh ngày càng trở nên phổ biến trong kỷ nguyên điện hóa. Chi phí để nghiên cứu, phát triển và sản xuất xe điện, đặc biệt là pin, là cực kỳ tốn kém. Việc chia sẻ gánh nặng này giúp cả hai công ty có thể tăng tốc quá trình chuyển đổi sang năng lượng sạch mà không làm kiệt quệ nguồn lực tài chính. Họ cạnh tranh về thiết kế, trải nghiệm lái, bản sắc thương hiệu và chất lượng dịch vụ, nhưng hợp tác về những cấu phần nền tảng, những thứ "dưới lớp vỏ" mà người dùng cuối không trực tiếp nhìn thấy.

2.3. Lời khẳng định đanh thép cho vai trò then chốt của xe hybrid

Trong khi cả thế giới đang sôi sục với xe thuần điện (BEV), quyết định đầu tư mạnh mẽ vào chuỗi cung ứng pin Hybrid của Honda và Toyota lại là một lời khẳng định mạnh mẽ về tầm quan trọng không thể thiếu của công nghệ này trong giai đoạn chuyển tiếp.

Thực tế đã chứng minh chiến lược này hoàn toàn đúng đắn. Cả Honda và Toyota đều đang gặt hái thành công vang dội với các dòng xe Hybrid của mình.

• Tại Honda, các phiên bản Hybrid chiếm tới hơn một nửa tổng doanh số của những mẫu xe chủ lực như sedan Accord và SUV CR-V.

• Về phía Toyota, hãng đặt mục tiêu các loại xe điện hóa (bao gồm Hybrid, plug-in hybrid, BEV và xe hydro) sẽ chiếm hơn 50% tổng doanh số của hãng tại thị trường Mỹ trong năm nay.

Xe Hybrid đóng vai trò là một "cầu nối" hoàn hảo. Chúng giúp người tiêu dùng dần làm quen với công nghệ điện hóa, mang lại khả năng tiết kiệm nhiên liệu vượt trội, giảm phát thải khí nhà kính mà không gây ra "nỗi lo về phạm vi hoạt động" (range anxiety) hay đòi hỏi sự thay đổi đột ngột về thói quen sử dụng và hạ tầng sạc. Việc hai gã khổng lồ Nhật Bản cùng nhau đầu tư mạnh mẽ vào chuỗi cung ứng pin Hybrid cho thấy họ tin tưởng rằng công nghệ này sẽ còn đóng vai trò chủ đạo và mang lại lợi nhuận bền vững trong nhiều năm tới.

Nhìn về tương lai: Những toan tính và thách thức tiềm ẩn

Dù mang lại vô số lợi ích trước mắt, quyết định của Honda cũng đi kèm với những câu hỏi lớn và những thách thức không nhỏ trong dài hạn.

3.1. Sự phụ thuộc chiến lược vào chính đối thủ lớn nhất

Đặt cược gần như toàn bộ nguồn cung pin Hybrid tại thị trường chiến lược nhất vào tay đối thủ lớn nhất của mình là một nước đi vô cùng táo bạo, nhưng cũng không kém phần rủi ro.

• Rủi ro về nguồn cung: Điều gì sẽ xảy ra nếu nhu cầu thị trường tăng đột biến và Toyota quyết định ưu tiên sản xuất pin cho các dòng xe của chính họ?

• Rủi ro về giá: Honda sẽ ở vị thế nào trong các cuộc đàm phán về báo giá và đơn giá pin trong tương lai, khi họ đã ở vào thế phụ thuộc? Liệu họ có mất đi lợi thế thương lượng?

• Rủi ro về công nghệ: Liệu Honda có nguy cơ bị tụt hậu về công nghệ pin khi không còn trực tiếp tham gia sâu vào quá trình R&D và sản xuất ở quy mô lớn?

Đây chắc chắn là những câu hỏi đã được các nhà hoạch định chiến lược của Honda đặt lên bàn cân và có thể họ đã có những điều khoản hợp đồng chặt chẽ để giảm thiểu rủi ro.

3.2. Tương lai bất định của các tiêu chuẩn khí thải và môi trường

Một yếu tố khó lường khác chính là chính sách môi trường của Mỹ. Nếu ông Trump tái đắc cử và thực hiện kế hoạch nới lỏng hoặc hạ thấp các tiêu chuẩn khí thải, nhu cầu bắt buộc đối với các công nghệ sạch như Hybrid có thể sẽ giảm đi từ góc độ pháp lý.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng nhu cầu của người tiêu dùng đối với các dòng xe tiết kiệm nhiên liệu sẽ vẫn tồn tại, bất kể quy định của chính phủ. Chi phí nhiên liệu vẫn là một mối quan tâm hàng đầu của các hộ gia đình, và những chiếc Honda Hybrid với hiệu suất ấn tượng sẽ luôn có sức hấp dẫn riêng. Hơn nữa, Honda không "bỏ tất cả trứng vào một giỏ". Công ty vẫn đang đẩy mạnh kế hoạch sản xuất xe thuần điện quy mô lớn tại trung tâm ở Ohio, sẵn sàng cho một tương lai hoàn toàn điện. Sự hợp tác với Toyota về pin Hybrid có thể được xem là một chiến lược song song, đảm bảo Honda luôn vững mạnh ở cả hai mặt trận: Hybrid trong hiện tại và tương lai gần, và xe thuần điện trong dài hạn.

Ảnh: YourCarGuy